همبستگی ابعاد هیجانی کلمات و مولفه های واژگانی-معنایی در دانشجویان فارسی زبان

سابقه و هدف: هیجان در فعالیت های شناختی مغز و پردازش اطلاعات توسط آن ازجمله در سرعت تشخیص کلمات نقش مهمی دارد. دو بعد برای هیجان لحاظ می شود: بار و برانگیختگی. تنها در مطالعات محدودی به هر دوی این ابعاد توجه شده و هنوز کاملاً مشخص نیست آیا این دو بعد مستقل هستند یا هم بستگی دارند. از سوی دیگر سرعت تشخیص بینایی کلمات تحت تاثیر برخی مولفه های واژگانی-معنایی نیز قرار دارد. یافتن رابطه بین ابعاد هیجانی با هم و با مولفه های واژگانی- معنایی در بررسی استقلال ابعاد هیجانی اهمیت دارد. مواد و روش ها: 100 دانشجو بر اساس مقیاس لیکرت به 300 کلمه پرسش نامه از نظر ابعاد هیجانی و ویژگی های واژگانی- معنایی نمره دادند و سپس هم بستگی داده ها با آزمون رگرسیون خطی و مربع بررسی شد. یافته ها: بین بار و برانگیختگی هم بستگی قوی ای وجود داشت به طوری که با افزایش بار، برانگیختگی بیش تر می شد هم چنین برانگیختگی کلمات منفی به طور معناداری بیش از کلمات مثبت بود. هم بستگی مثبت متوسطی بین بار و میزان آشنایی کلمات و هم بستگی ضعیف یکسانی بین قابلیت تصور و بار هیجانی و نیز قابلیت تصور و برانگیختگی وجود داشت. به این معنا که کلماتی با بار یا برانگیختگی بیش تر، راحت تر تصویرسازی می شدند.  نتیجه گیری: علی رغم هم بستگی معنادار بین بار و برانگیختگی چون برانگیختگی کلمات مثبت و منفی متفاوت بود و هر بعد با ویژگی های واژگانی متفاوتی هم بستگی داشت، این دو بعد مجزا هستند. این استقلال باید در مطالعات آینده مدنظر باشد. فهرست واژگان هیجانی فارسی این تحقیق که هم به لحاظ ابعاد هیجانی و هم واژگانی- معنایی نمره دهی شد، می تواند ابزاری اولیه برای مطالعات آتی باشد